BỘ LUẬT HÌNH SỰ 1999 SỬA ĐỔI BỔ SUNG BỊ BỘ TƯ PHÁP DỊCH SAI SANG TIẾNG ANH

Tại điều 88 Bộ luật Hình sự 1999 sửa đổi bổ sung của nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam đăng trên trang của Bộ Tư Pháp Việt Nam (http://www.moj.gov.vn/) nguyên văn tiếng Việt như sau:

"Điều 88. Tội tuyên truyền chống Nhà nước Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam

1. Người nào có một trong những hành vi sau đây nhằm chống Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thì bị phạt tù từ ba năm đến mười hai năm:

a) Tuyên truyền xuyên tạc, phỉ báng chính quyền nhân dân;

b) Tuyên truyền những luận điệu chiến tranh tâm lý, phao tin bịa đặt gây hoang mang trong nhân dân;

c) Làm ra, tàng trữ, lưu hành các tài liệu, văn hoá phẩm có nội dung chống Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

2. Phạm tội trong trường hợp đặc biệt nghiêm trọng thì bị phạt tù từ mười năm đến hai mươi năm."

Trong khi đó bản dịch Tiếng Anh cũng được đăng trên trang của Bộ Tư Pháp Việt Nam lại ghi:

Article 88.- Conducting propaganda against the Socialist Republic of Vietnam

1. Those who commit one of the following acts against the Socialist Republic of Vietnam shall be sentenced to between three and twelve years of imprisonment:

a) Propagating against, distorting and/or defaming the people’s administration;

b) Propagating psychological warfare and spreading fabricated news in order to foment confusion among people;

c) Making, storing and/or circulating documents and/or cultural products with contents against the Socialist Republic of Vietnam.

2. In the case of committing less serious crimes, the offenders shall be sentenced to between ten and twenty years of imprisonment.

Tại khoản 2 Điều 88 Bộ luật Hình sự 1999 sửa đổi bản dịch tiếng Anh có nội dung hoàn toàn khác với bản gốc tiếng Việt. Trong nội dung của bản tiếng Việt ghi hình phạt cao nhất cho tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là án tù cao nhất là 20 năm. Trong khi đó bản dịch tiếng Anh lại ghi mức án đến 20 năm tù dành cho tội phạm ít nghiêm trọng.

Trong trường hợp này, có phải là do lỗi dịch thuật? Nếu là lỗi dịch thuật thì liệu rằng có phải công chức của Bộ Tư Pháp phụ trách dịch thuật Bộ luật Hình sự 1999 sửa đổi sang tiếng Anh không có đủ trình độ tiếng Anh? Nếu có đủ trình độ dịch thuật tiếng Anh vậy tại sao lại dịch tội phạm nghiêm trọng (serious) thành tội phạm ít nghiêm trọng (less serious)? Nếu không phải là lỗi dịch thuật thì là do đâu mà có việc bản tiếng Việt một nghĩa dịch sang bản tiếng Anh lại nghĩa khác? Hầu hết lỗi này đều được lặp đi lặp lại tại các Điều 80, 85, 86 và 87. Có phải chăng công chức của Bộ khi được giao nhiệm vụ dịch thuật Bộ luật này đã cẩu thả cắt dán văn bản?

Nếu đây là lỗi dịch thuật thì cũng có nghĩa người nước ngoài, công chức ngoại giao, giới luật gia khi đọc bản dịch tiếng Anh của Bộ Tư Pháp Việt Nam về Bộ luật này sẽ hiểu một nội dung khác hẳn, thậm chí ngược lại nghĩa gốc trong văn bản tiếng Việt.

Còn một vấn đề nữa đặt ra, đó là trong bản dịch tiếng Anh, hầu hết dùng tiếng Anh – Mỹ, tuy nhiên một số từ ngữ lại là kiểu Anh – Anh. Ví dụ các từ: offenses, organizer, laborer thay cho offences, organiser, labourer.

Nhiều từ ngữ không mang tính chuyên môn có vẻ như lại gặp một cách dịch tối nghĩa. Trong khi đó, các văn bản quốc tế phân biệt “grave offences”, chỉ các tội nghiêm trọng từ phản quốc, sát nhân đến bắt cóc, khủng bố...và “serious offences” cho các tội không nghiêm trọng bằng (gây thương tích, gây cháy nổ...).

Khái niệm “gây ra hậu quả nghiêm trọng” trong tiếng Việt được dịch thành “causing serious consequences” trong khi “to cause” theo nghĩa “gây ra” chỉ dùng để nói về các hành vi cụ thể (to cause death, exposion, danger).

Còn “cause” và “consequences”thường dùng trong tiếng Anh để nói về 'nguyên nhân và hậu quả' của hành vi nói chung.

Tội phạm “có tổ chức” được Bộ Tư Pháp Việt Nam dịch thành “in an organized manner”(làm việc ngăn nắp) và ghi liên tục trong nhiều điều luật.

Mong rằng Bộ Tư Pháp Việt Nam chấn chỉnh lại việc dịch thuật các điều luật từ tiếng Việt sang tiếng Anh cho thật chuẩn xác hơn.