Điều trị ung thư gan bằng sóng cao tần (RFA)

Gan là vị trí thường gặp của u ác tính nguyên phát và từ chỗ khác di căn đến. Điều trị chủ yếu là phẫu thuật cắt gan và rất hiếm trường hợp được ghép gan. Tuy nhiên, các khối u gan đa phần (> 75%) là không thể phẫu thuật được vì u quá lớn hoặc nhiều khối u nhỏ nằm rải rác ở cả hai thùy gan, xâm lấn vào các mạch máu lớn hay các tổ chức quan trọng khác nên việc phẫu thuật thường nguy hiểm.

Do vậy, hiện nay trên thế giới có nhiều phương pháp điều trị thay thế đã ra đời như thuyên tắc động mạch gan (HAE – Hepatic arterial embolization), hoặc hoá trị - thuyên tắc (TACE – Transarterial chemoembolization), chích cồn qua da (PEI – percutaneous ethanol injection), điều trị nhiệt đông (cryotherapy) qua da, nội soi hay mở bụng, hủy u bằng cách dùng sóng cao tần (RFA – Radiofrequency ablation)…Ở đây chúng tôi chỉ tập trung vào việc ứng dụng RFA trong điều trị ung thư gan nguyên phát và u di căn gan.

1. RFA là gì?
- RFA (Radiofrequency Ablation) là phương pháp hủy khối u bằng nhiệt gây ra do bởi sự ma sát của các i-ôn trong mô dưới tác động của dòng điện xoay chiều có tần số nằm trong khoảng sóng âm thanh (200-1200 MHz). Dòng điện từ máy được truyền vào khối u qua một điện cực dạng kim (needle electrode), dòng sóng radio được truyền vào đầu kim và sinh nhiệt. Nhiệt do ma sát làm khô mô xung quanh dẫn đến làm mất nước trong tế bào và hoại tử đông khối u.
Image 
Sóng radio được truyền vào đầu kim và sinh nhiệt để phá hủy u
2. Hiệu quả và lợi ích
- Tùy thuộc vào kích thước của khối u, RFA có thể được thực hiện 1 hay nhiều lần với mục đích hủy toàn bộ khối u. Thông thường, tổn thương có kích thước dưới 3 cm đòi hỏi 1 hoặc 2 lần điều trị, những tổn thương trên 4 cm có thể cần đến 5 hoặc 6 lần điều trị để có được ranh giới an toàn của việc điều trị ung thư (cách bờ khối u ≥1 cm). Việc quyết định điều trị lại cho bệnh nhân khi có bằng chứng còn sót mô ung thư trên hình ảnh chụp cắt lớp điện toán sau 1 tháng.
- Trong ung thư gan nguyên phát, khi kích thước u nhỏ (<3,5>
Theo các báo cáo trên thế giới, thủ thuật này rất ít khi gây biến chứng nặng, tỉ lệ biến chứng nhẹ khoảng 2-3%.
3. Quy trình thực hiện điều trị ung thư gan bằng sóng radio dưới hướng dẫn của siêu âm
Image
- Sau khi đã có chẩn đoán xác định là ung thư gan nguyên phát hoặc từ vị trí khác di căn đến, thực hiện các xét nghiệm như một trường hợp chuẩn bị phẫu thuật thông thường, bác sĩ phẫu thuật sẽ đánh giá tình trạng bệnh để xét chỉ định và đưa ra kế hoạch điều trị. Thủ thuật thường được thực hiện trong phòng hình ảnh can thiệp (interventional room) hoặc tại phòng mổ (RFA qua da dưới hướng dẫn của siêu âm, qua nội soi ổ bụng hoặc mổ hở). Thủ thuật được thực hiện qua da, qua nội soi ổ bụng hoặc ngay trong lúc mổ bụng.
- RFA qua da với an thần nhẹ và gây tê tại chỗ, sau khi rạch một vết nhỏ trên da, kim điện cực được đưa vào vị trí u đã xác định trước dưới hướng dẫn của siêu âm hoặc chụp điện toán cắt lớp (CT-scan), khi vị trí kim đã chắc chắn (đầu kim đâm xuyên vào khối u khoảng 10 mm), thì kích hoạt máy để sinh nhiệt, thời gian hoạt động của máy khoảng 6 phút. Thời gian thực hiện thủ thuật trung bình cho 1 đợt điều trị kéo dài từ 20 đến 30 phút.
- Sau thủ thuật bệnh nhân được nằm theo dõi tại phòng hồi sức hoặc hậu phẫu khoảng 6 giờ, dùng thuốc giảm đau, kháng sinh dự phòng và bệnh nhân có thể xuất viện ngay trong ngày.
4. Chỉ định
- RFA là một phương pháp điều trị u gan đang được nghiên cứu, và đến nay vẫn chưa có chỉ định rõ ràng. RFA vẫn bị giới hạn ở những bệnh nhân quá chỉ định cắt gan.
- Có ≤4 tổn thương nhỏ (<5>
* Tình trạng chung kém
* Xơ gan hoặc suy gan nhẹ và trung bình
* Vị trí u hoặc phân bố u làm cản trở việc cắt u
* Ung thư gan tái phát (tương đối)
* Bệnh nhân từ chối phẫu thuật
- Hủy u hỗ trợ trong lúc cắt gan không có khả năng cắt hết hoàn toàn u.
- Có ung thư gan nhỏ (<5>
- Có ≤4 tổn thương di căn nhỏ (<5>
5. Chống chỉ định
- Bệnh ngoài da vùng thực hiện thủ thuật
- Thời gian sống thêm dưới 6 tháng
- Có bệnh ác tính khác đang tiến triển
- Xơ gan hoặc suy gan nặng
- Tăng áp lực tĩnh mạch cửa hoặc huyết khối tĩnh mạch cửa
- Rối loạn tâm thần
- Dưới 18 tuổi
- Đang mang thai
- Bệnh phổi nặng
- Nhiễm trùng nặng
- Rối loạn đông máu kháng trị
- Tổn thương lớn (>5 cm) (tương đối)
- Nhiều tổn thương (>4 tổn thương) (tương đối)
- U nằm cạnh mạch máu lớn, màng ngoài tim, cơ hoành, hoặc tạng khác (tương đối)

http://giangduongykhoa.net/ung-thu/77-ung-thu/484.html

Ðiều trị ung thư gan bằng nhiệt của sóng cao tần

Tác giả : HỒNG DƯƠNG

Hiện nay trong điều trị các khối u ác tính ở gan thì phẫu thuật cắt bỏ được coi là phương pháp triệt để nhất. Tuy nhiên chỉ có khoảng 20% bệnh nhân ung thư gan được phẫu thuật. Trên thực tế, phần lớn bệnh nhân thường trong tình trạng không thể tiến hành phẫu thuật hoặc không có khả năng để tiến hành gây mê với những mô, u hiểm độc. Vì vậy bên cạnh việc điều trị bằng phẫu thuật còn có những phương pháp điều trị loại bỏ khối u không qua phẫu thuật như phá hủy khối u bằng cồn tuyệt đối, phá hủy khối u bằng đông lạnh, và mới đây còn có thêm phương pháp phá hủy khối u bằng máy đốt nhiệt sóng cao tần Elektrotom 106 Hitt.

CƠ CHẾ HOẠT ÐỘNG

Với phương pháp mới này, đầu tiên người ta phải sử dụng máy siêu âm để xác định vị trí khối u. Sau đó máy đốt nhiệt sẽ đưa một cây kim đặc biệt vào đo diện tích khối u. Ðầu kim được kiểm soát bởi năng lượng tần số cao, nó làm nóng lên những mô ung thư ở xung quanh đồng thời bơm vào đó một loại dung dịch để ngăn ngừa các mô bị sấy khô và làm tăng diện đốt rộng. Tiếp đến máy phóng ra luồng điện cao tần có thể lên tới nhiệt độ 1000C để nung chín khối u, khiến nó bị hoại tử và biến thành nang nước. 
Thời gian chữa trị với máy Hitt kéo dài không quá một tiếng, được thực hiện dưới sự gây mê chung hoặc gây mê cục bộ và thông thường bệnh nhân được ra viện sau một ngày theo dõi. Với phương pháp điều trị này, bệnh nhân sẽ ít bị đau đớn, có thể chữa trị cho bệnh nhân có khối u lớn, ít rủi ro; Quá trình điều trị có thể lặp lại trong những trường hợp bệnh nhân bị tổn thương nhiều hoặc có khối u ở chỗ mới; Có thể kết hợp trong điều trị phẫu thuật và giảm thiểu tối đa hội chứng và biểu bì ung thư; Giảm tối thiểu sự tái phát và các chi phí khác cho việc chăm sóc sức khỏe bệnh nhân.

KẾT QUẢ KHẢ QUAN

Hiện nay ở nước ta, công ty TNHH trang thiết bị y tế BMS đã đưa thiết bị và triển khai phương pháp này tại BV. Chợ Rẫy, Trung tâm y tế Hòa Hảo, Hoàn Mỹ (TPHCM). Tại Hà Nội đã được ứng dụng tại khoa Tiêu hóa, BV. Bạch Mai từ tháng 8/2002 và hiện đang tiến hành triển khai tại BV. 108. Trong thời gian từ tháng 8/2002 đến tháng 4/2003, BV. Bạch Mai đã ứng dụng điều trị cho 30 bệnh nhân bị ung thư gan, có kích thước khối u lớn nhất là 9cm, nhỏ nhất là 1,7cm. Bệnh nhân được tiền mê bằng seduxen 10mg, gây tê tại chỗ, chọc kim điện cực vào khối u dưới sự hướng dẫn của siêu âm. Bật máy bơm để bơm dung dịch natriclorua 3% vào khối u và tiến hành bật máy đốt sóng cao tần với cường độ và thời gian đặt trước: Cường độ dòng điện 60W; 

Thời gian đốt: với u 3cm đốt 5 phút, u 3-6cm đốt 10 phút, với u lớn hơn đốt 10-15 phút cho một lần đốt. Bệnh viện đã đốt sóng cao tần tổng cộng 84 lần không gặp tai biến nào, tác dụng phụ không đáng kể. Ðiều đó cho thấy kỹ thuật có độ an toàn cao. Các triệu chứng cơ năng cũng được cải thiện, hầu hết các bệnh nhân hết đau, không sốt, ăn ngủ tốt, một số bệnh nhân tăng cân; 70% khối u giảm hoặc giữ nguyên kích thước.

Có thể kết luận đây là một phương pháp, một kỹ thuật hiện đại trong điều trị ung thư gan với tỷ lệ thành công cao, đặc biệt với những trường hợp điều trị ung thư mà không thể phẫu thuật.

http://ybacsi.com/y-hoc-pho-thong/show.php?get=1&id=ungbuou/11_105



 Điều trị Ung thư gan bằng phương pháp tắc động mạch gan bằng hóa chất TACE hoặc phá u bằng sóng cao tần RFA
  (13.08.2005 16:20:48)
  
Điều trị Ung thư gan bằng phương pháp tắc động mạch gan bằng hóa chất TACE hoặc phá u bằng sóng cao tần RFA
 Gan
  Ung thư gan nguyên phát và ung thư gan thứ phát là một trong những ung thư xảy ra với tần suất cao tại Việt Nam. Ngoài các phương pháp điều trị ung thư kinh điển như phẫu thuật, hóa trị toàn thân, xạ trị hoặc hủy u bằng chích ethanol, các phương pháp mới như TACE hoặc RFA hiện được áp dụng trên thế giới và tại Việt Nam và đã chứng minh hiệu quả trong điều trị. Mỗi phương pháp có những ưu điểm riêng.  

PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ UNG THƯ GAN BẰNG TẮC ĐỘNG MẠCH GAN BẰNG HÓA CHẤT TACE (Transcatheter hepatic Arterial ChemoEmbolization)
 
Nguyên lý
Hình ảnh u ngấm hóa chất


Đa số các khối u gan (đặc biệt ung thư gan nguyên phát) được nuôi dưỡng chính bằng máu từ hệ thống các nhánh của động mạch gan. Dựa vào giải phẫu của hệ thống động mạch trong cơ thể và bản chất các nhánh động mạch nuôi u, phương pháp TACE dùng các thiết bị và dụng cụ chuyên biệt để bơm hóa chất trực tiếp vào khối u và sau đó làm tắc các nhánh động mạch nuôi u bằng chất dầu và các tinh thể sponge.
 Chuẩn bị bệnh nhân trước TACE      -  Sau khi có chẩn đoán u gan bằng siêu âm, chụp CT,
         AFP trong máu và sinh thiết gan (lấy mẫu mô để xem
         dưới kính hiển vi)
      -  Bệnh nhân được làm thêm các xét nghiệm như
         trước một phẫu thuật như chụp X-quang phổi, đo điện
         tâm đồ, siêu âm tim, ion đồ...
 Thời gian điều trị
      -  
Bệnh  nhân nhập viện trước một ngày để hoàn tất hồ sơ
        để làm thủ thuật.
      -  Thời gian làm thủ thuật từ 45 phút đến 2 giờ
      -  Bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo trong quá trình
         làm thủ thuật
      -  Sau thủ thuật bệnh nhân nằm theo dõi trong bệnh viện
         4-5 ngày trước khi xuất viện để điều trị hội chứng sau
         thuyên tắc như sốt nhẹ, đau hạ sườn phải...
  Theo dõi sau thủ thuật
      -  
Sẽ được bác sĩ thực hiện thủ thuật sẻ tư vấn giải thích
        cụ thể trong từng trường hợp
     -  Trước khi xuất viện, bệnh nhân sẽ được dặn dò
         tái khám theo lịch và phác đồ điều trị của thủ thuật
  Ưu điểm của phương pháp
     
 -  Bệnh nhân không có vết mổ
      -  Ít đau
      -  Bình phục sớm sau thủ thuật
      -  Có thể thực hiện nhiều lần (nếu u to hoặc nhiều u)
PHÁ U BẰNG SÓNG CAO TẦN RFA(RadioFrequency Ablation)
Hình ảnh kim đâm xuyên u

  Nguyên lýDưới hướng dẫn của phương tiện chẩn đoán như siêu âm hoặc CT, một kim dùng như một điện cực đâm xuyên khối u và dùng sóng cao tần truyền qua kim này tạo nhiệt hủy u.       
  Chuẩn bị bệnh nhân và theo dõi

 Hình ảnh kim tạo nhiệt hủy u
   
  

Tương tự như phương pháp TACE
Ưu điểm   -   Không phụ thuộc vào bản chất tuần hoàn khối u
   -  Thực hiện nhiều lần
   -  Thời gian nằm viện thường ngắn hơn (2 ngày)      
Từng phương pháp nêu trên đều có những ưu điểm riêng trên từng bệnh nhân cụ thể, phối hợp các phương pháp trên (TACE & RFA) có hiệu quả hơn trong quá trình điều trị. Việc tư vấn về các phương pháp trên cho từng bệnh nhân là cần thiết và bắt buộc trước khi tiến hành thủ thuật

No comments

Có Thể Bạn Chưa Xem

Tin Nóng

Powered by Blogger.